ناباروری در مردان(بررسی علائم و علل و روش های درمان)

ناباروری در مردان به معنای ناتوانی یک مرد از آبستن‌کردن زنی است که دارای توانایی فرزندآوری می باشد. ناباروری مردان وقتی مشخص و معلوم می‌گردد که زوجین با داشتن روابط جنسی بدون پیشگیری، پس از یک ماه و در نهایت یک سال علائم بارداری را مشاهده نکنند.

امروزه بخش اعظمی از زوجین با مراجعه به متخصص نازایی درپی راهی برای معالجه ناباروری شده تا صاحب فرزند شوند. بایستی اذعان کرد شیوه های مختلفی برای درمان ناباروری آقایان وجود دارد و این درمان دیگر یک آرزوی غیرممکن نیست. در این مقاله به بررسی علائم و علل و همچنین شیوه های گوناگون درمان ناباروری مردان با درصد موفقیت بالا می‌پردازیم.

بررسی علل و دلایل ناباروری در مردان

به طورکلی در مردان، عوامل زیادی ممکن است منجر به ناباروری شده و یا آن را افزایش دهد. اکثر بیماری ها می توانند باعث ناباروری در مردان شوند .اولین و مهم‌ترین آن اختلال در توانایی جنسی می باشد. زیراکه شرط لازم برای باروری طبیعی، رابطه جنسی منظم است.

یکی از مهم ترین بیماری های قابل درمان که عامل ناباروری مردان می باشد واریکوسل است. این بیماری عبارت است از واریس عروق بیضه، که علت آن ماندن طولانی مدت خون در بیضه ها، منجربه درجه حرارت بالا و در نهایت اختلالات هورمونی شده است. این عوارض باعث می شود اسپرم سازی به درستی انجام نشود؛ و خلل در اسپرم سازی، منجر به ناباروری مردان می‌ شود. اگر واریکوسل یا واریس بیضه به موقع تشخیص داده شود، از آسیب به بیضه پیشگیری و درنهایت درمان می شود.

شاید یکی‌از دیگر علامت های ناباروری در مردان، وجود مشکل نعوظ باشد. عواملی مانند اختلالات فیزیکی و مشکلات هورمونی ممکن است باعث اختلال نعوظ گردند.

اختلال در تولید هورمون تستوسترون که مؤثرترین هورمون در باروری مردان است، ممکن است باعث ناباروری در مردان شود. همینطور بروز اختلال در غده هیپوففیز که وظیفه تولید هومون های LH و FSH را بر عهده دارد نیز ممکن است منجر به ناباروری مردان شود.

سفت بودن بیضه ها و همچنین کوچک بودن بیضه ها بیش تر از حد معمول و یا ایجاد تغییراتی مانند التهاب و یا درد در کیسه ‌های بیضه نیز ممکن است یکی از عوامل ناباروری مردان باشد.

ناگفته نماند که در برخی موارد مشاهده شده است که داشتن اضافه وزن و چاقی بر کیفیت اسپرم ها اثر گذاشته و منجربه ناباروری مردان شده است.

وجود مشکل در فرآیند انزال مانند خروج قطره ای مایع منی نیز ممکن است نشانه ای از ناباروری در مردان باشد.

علائم ناباروری در مردان را بشناسیم

کم بودن حجم مایع منی؛ شفاف و آبکی بودن مایع منی از علائم ناباروری می باشند. کاهش تمایل جنسی؛ ناتوانی جنسی،تغییر‌و تحول در رشد موها؛ ارگاسم طبیعی همراه با عدم خروج مایع منی؛ رشد غیرطبیعی پستان‌ها، همه و همه به احتمال زیاد از نشانه های ناباروری مردان می‌باشند.مردان در صورت وجود هر یک از این علائم بایستی به پزشک معالج خود مراجعه نمایند:

• مردانی که دارای تورم در بیضه و یا بیضه‌های کوچک می‌باشند.
• مردانی که تعداد اسپرمشان کم است و یا این که سایر مشکلات مرتبط با اسپرم را دارند.
• مردانی که دارای سابقه‌ی بیماری‌های مربوط به بیضه، پروستات یا مشکلات جنسی هستند.
• مردانی که تحت درمان سرطان قرار گرفتند و شیمی درمانی می شوند.
• کسانی که سابقه‌ی مشکلات ناباروری در خانواده و نزدیکان خود را دارند.

روش های تشخیص ناباروری آقایان

ناباروری در مردان تحت عنوان بخشی از یک معاینه فیزیکی کامل بررسی می‌گردد.پزشک معالج شما می‌تواند از یک یا چندین آزمایش ذیل برای ارزیابی باروری استفاده نماید:

• تجزیه و تحلیل اسپرم برای انتخاب تعداد و کیفیت اسپرم
• آزمایش خون برای بررسی عفونت ها یا مشکلات هورمونی.
• کشت مایع منی مرد برای بررسی عفونت ها
• معاینه فیزیکی اسکروتوم (کیسه بیضه)، آلت تناسلی و پروستات

قابل ذکر است که بررسی اسپرم مهم‌ترین قسمت آزمایش باروری مردان است .

آشنایی با روش های پیشگیری از ناباروری مردان

به طور تقریب هیچ راهی برای جلوگیری از ناباروری مردان ناشی از مشکلات ژنتیکی یا بیماری وجود ندارد. درحال حاضر، اقداماتی وجود دارد که مردان می‌توانند برای کاهش احتمال ناباروری انجام دهند، که مشتمل بر:

• اجتناب و دوری از مقاربت های جنسی خطرناک
• اجتناب از مصرف دخانیات و مخدر
• دوری و اجتناب از قرارگرفتن در معرض اشعه ها و مواد سمی
• پرهیز از مصرف مکرر مشروبات الکلی
• رعایت کردن بهداشت فردی
• اجتناب از حمام های طولانی و گرم، و یا سونا
• استفاده از لباس زیر و شلوار مناسب
• پرهیز و اجتناب از مصرف داروهای غیرمجاز
• ورزش منظم و تغذیه سالم

حتما بخوانید: تعیین جنسیت با آی وی اف

راهکارها و روش های درمان ناباروری مردان

روش های مختلفی برای درمان ناباروری مردان وجود دارد. این روش ها متناسب با علت ناباروری و سن مشخص می‌شوند. به خاطر داشته باشید راهکارهای درمانی در سنین پایین تر نتایج مناسب و ایده آل تری را به ارمغان می‌آورند. ناباروری در مردان با شیوه‌هایی از قبیل استفاده از داروهای خاص، جراحی و بازیابی اسپرم قابل درمان می باشد، به صورتی که‌ این روش‌ها سبب افزایش تعداد اسپرم، بالا بردن کیفیت تولید اسپرم و در آخردستیابی به یک زمان بارداری موفق می گردند.در ذیل روش های مختلف درمان ناباروری مردان را شرح داده ایم:

• دارودرمانی

در اکثر موردها دارو درمانی به مقصود تحریک تخمک گذاری و انتقال راحت تر اسپرم توسط کتتر به داخل حفره ی رحمی، صورت می‌گیرد.

• روش درمان IUI

در حالتی که اسپرم های مرد کم تحرک باشند می توان از روش ایمن IUI استفاده نمود. به نحوی که در‌این روش اسپرم های مرد با استفاده از تجهیزات اختصاصی تهیه و به داخل رحم زن منتقل می شوند.کم تحرکی اسپرم مانع از رسیدن به موقع آن به تخمک و در نهایت منجربه ناباروری مردان می گردد.

• روش درمان IVF

در روش درمان IVF درصد موفقیت بالاست. زیرا در‌این روش پزشک معالج متخصص، تخمک های زن را با تکنیک های جراحی از تخمدان ها جدا می سازد و آن‌ها‌را در محیط آزمایشگاهی با اسپرم تهیه شده از مرد، ترکیب می نماید.پس از اینکه لقاح بین تخمک و اسپرم شکل گرفت، جنین شکل گرفته با به کارگیری از تجهیزات پزشکی به رحم زن منتقل خواهد شد.

• روش درمان  ICSI

در شرایطی که مشکل ناباروری مردان باشد می توان از روشی به نام روش درمان ICSI ،استفاده کرد و از تزریق اسپرم به رحم یا روش ICSI مشکل ناباروری را درمان کرد.

• اهدای اسپرم

اهدای اسپرم نیز یکی‌از تکنیک های نوین در عرصه ی درمان ناباروری محسوب می شود. معمولا خانواده هایی که بیشتر از مسائل ژنتیکی به بچه دار شدن اهمیت می‌دهند، از این روش درمانی استفاده می نمایند.

حتما بخوانید: ای وی اف چیست؟

نگاهی به نقش تغذیه در ناباروری مردان

در خصوص نقش تغذیه در باروری و ناباروری مردان بایستی بگوییم؛ مصرف زیاد چربی، به کار گیری افراطی از چربی‌های اشباع، مصرف بیش از حد چربی‌های ترانس ، همینطور مصرف بیش از حد شیرینی‌جات و انواع نوشابه‌ها می تواند سبب کاهش توان باروری گردد.

یکی‌از عواملی که منجر به ناباروری مردان می شود، افراط در استفاده از مواد حاوی کافئین، الکل و استعمال سیگار می باشد.

کلام آخر

پزشک با اعمال معاینات و بررسی های مورد نیاز قادر است، بهترین ترین روش درمان ناباروری مردان را گزینش کند. و همینطور شیوه های تشخیص و معالجه ناباروری در اشخاص مختلف، متفاوت می باشد. با اعتنا به علت ناباروری مردان یا زنان، بهترین شیوه برای درمان ناباروری انتخاب می شود.لازم است زوجین در مراحل درمان بردبار و خونسرد بوده و ناامید نشوند.

و در نهایت برای تعیین شیوه درمان مناسب ناباروری مردان، لازم است تا زوجین مورد آزمایش و ارزیابی قرار بگیرند. با مشخص شدن علت ناباروری، طرح و روش درمانی از سوی پزشک متخصص برنامه ریزی می گردد .

حتی در بعضی مورد ها بنا به تجویز پزشک متخصص، می توان از چندین روش به طور همزمان استفاده کرد. زیرا که برای تقویت مراحل درمان و کسب نتایج ایده آل تر سودمندتر است.

شما می‌توانید برای مشاوره در خصوص درمان ناباروری به دکتر فاطمه سروی، پزشک مجرب زنان و زایمان در غرب تهران ( دارنده فلوشیپ فوق تخصصی نازایی، لاپاروسکوپی و هیستروسکوپی، عضو انجمن نازایی اروپا و آمریکا، دانشیار دانشگاه تهران) مراجعه نمایید.

اینستاگرام دکتر فاطمه سروی

شماره های تماس جهت رزرو: 88087542-021 و 09195934458 و 09195600342